Is de luipaard het best bewaarde geheim van Rajasthan?

Image © Rawla Bisalpur

Naar Jawai, in het spoor van de luipaard

Vanaf Udaipur in Rajasthan is er geen openbaar vervoer naar Jawai, het domein van de luipaard. Dus hebben we een taxi geboekt via de Ola app. Uber wil er niet aan. Het dorp Bisalpur, in Jawai, is te klein voor de Amerikaanse gigant. Voor vertrek nog een selfie met de hotelmanager met zijn gekrulde Salvador Dali snor en alpinopetje en we zijn weg.

De rit van honderdvijftig kilometer kost vierduizend roepies, zo’n veertig euro inclusief tolwegen. Daarvoor is de chauffeur zeven uur onderweg. De claxon blijft grotendeels onaangeroerd, en een van de drie gordels op de achterbank functioneert zelfs. Een klein wonder in India. Het is dan ook rustig op de weg. Alleen wat vrouwen in kleurige kleding met takken op hun hoofd en dolende koeien trekken de aandacht in een verdere terracottakleurig landschap.

Rajasthan landschap

De weg naar Jawai is omlijst met tamarinde, terwijl in de middenberm roze oleander voor kleur zorgt. Hoewel het wegdek in goede conditie is schieten we af en toe met ons hoofd tegen het dak als de chauffeur een onaangekondigde en grotendeels onzichtbare verkeersdrempel in volle vaart raakt. Vijftig kilometer voor onze bestemming gaan we van de grote weg af.

Honderden koeien versperren de doorgang, terwijl een kleinere kudde met gekrulde horens ons op een drafje tegemoet komt. Waterbuffels, schapen en geiten zijn onze medeweggebruikers. Het rijtempo ligt nu aanzienlijk lager dan voorheen. De chauffeur moet kuilen, keien en loslopend vee ontwijken terwijl we verder slingeren naar Jawai tussen rotsblokken, cactussen en kleine dorpen.

Rawla Bisalpur

Onze bestemming is een paleisje gebouwd in Indo-Europese 17e -eeuwse stijl, het Rawla Bisalpur. Het gebouw staat tegen een granieten rotswand die af en toe bezocht wordt door een van de vijftig luipaarden die in het Jawai gebied leven. Het klokkengelui van een Hindoe tempel is een van de weinige geluiden die doordringen tot in het paleis. Alleen het gekwetter van een paar dozijn groene parkieten is eventjes oorverdovend. Palmeekhoorntjes trippelen geluidloos over de muren.

In het complex zijn voormalige Marwari paardenstallen omgetoverd tot vier luxueuze hotelkamers door Bhanwar Vinod en Paramveer Singh, zonen van een prins, die de eigenaar van het complex is. Gele trompetbloemen, oleander, en agaven kleuren de binnenplaats waar twee groene parkieten uitgebreid met elkaar aan het flirten zijn. Kopjes, kusjes, het mannetje tilt zijn pootje naar haar op in een liefdevol gebaar.

Jawai reservoir is een vogelparardijs

‘s Morgens maken we een wandeling door het dorp waar de beheerder van een Jain tempel ons binnenroept. We krijgen een rondleiding en aanwijzingen welke goden ik allemaal op de foto moet zetten. Het Jain geloof heeft er maar liefst vierentwintig. In de tempel staan er, goden zij dank, maar vier. Jain, de profeet, moet ook nog op de foto.

Wilde zwijnen zwerven door de dorpsstraten. Op de zandpaden buiten het dorp drijven pezige Rabari herders koeien, geiten, schapen of een combinatie hiervan gewapend met een lange stok aan het einde van de dag naar een meer beschermde omgeving waar de luipaard niet zo gemakkelijk kan toeslaan. De herders dragen witte gewaden, sterk contrasterend met hun door de zon gelooide huid. De nomadische herders zijn herkenbaar aan de rode tulband. De tulband is een symbool van trots en eer en wordt beschouwd als een symbool van kracht en moed.

Jachtgebied luipaard

Hun kuddes versperren de weg naar het werkterrein van de luipaard. De roodbruine granieten rotsen van het achthonderd miljoen jaar oude Aravalligebergte zijn begroeid met ranke cactussen (euphoria caducufolia) en struiken met sierlijke gele bloemen, de senna auriculata . De plant is niet alleen mooi, ze heeft allerlei medicinale eigenschappen.

Hoog op de rotsen staat een halve meter hoge Bengaalse oehoe op de uitkijk. Roofvogels cirkelen boven ons hoofd, ijsvogels vliegen op ooghoogte, de Chinese spoorkoekoek zit dan weer laag bij de grond, net als de vele pauwen die we zien. Antilopen, buffels en zwijntjes zijn de in het oog springende zoogdieren.

Leuk om te zien, hoewel zij niet de reden zijn waarom we gekomen zijn. Dat is de luipaard. Alleen laat die zich niet zo gemakkelijk spotten. En zeker niet fotograferen. Het geeft niet. De opwinding van een wazige luipaard gezien door een verrekijker is zoveel beter dan hetzelfde dier van dichtbij te zien, opgesloten in een dierentuin. In deze regio leven de luipaarden verspreid over een gebied met vierentwintig dorpen.

Image © Rawla Bisalpur

Krokodillen in het Jawai reservoir

In het reservoir achter een gigantische dam, gevoed door de Jawai rivier, is het een komen en gaan van hoogbenige vogels. Verschillende soorten reigers, aalscholvers, ibissen, ooievaars en kluten zijn alleen al de soorten die ik herken. We mogen niet te dicht bij het water komen van de gids want het is oppassen voor de honderden krokodillen die zich in het water bevinden. Ze houden zich gedeisd. Het reservoir zit vol na de moessonregens, de krokodillen vermaken zich in het diepe. Één exemplaar ligt te luieren op een eilandje.

Luipaard safari

Vlak voor zonsondergang verzamelt zich een groep safarigangers op een plek waarvan bekend is dat er luipaarden zitten. Tussen de rotsen op zo’n honderd meter hoogte woont een familie luipaard, een stel met drie welpjes. Ons wachten wordt beloond. Na een tijdje zien we het vrouwtje. Ze zit in de grot op de uitkijk stil voor zich uit te staren. Misschien vraagt ze zich wel af wat die kudde mensen daar beneden doet. Waarschijnlijker is dat ze geïrriteerd is door ons ongegeneerde voyeurisme.

Als na zijn siësta haar partner zich bij haar voegt, gaat een golf van opwinding door de menigte, die zich voor de grot heeft verzameld. Hij loopt de grot uit, rekt zich uit en krast zijn hoofd aan een boom. Loopt nog een paar meter op en neer en gaat weer terug zijn grot in. Hij gedraagt zich als een echte publiekslieveling. Hoewel zijn voorstelling nog geen vijf minuten duurt, is de stemming onder de toeschouwers feestelijk. Hier hebben we het voor gedaan.  Voor dit spektakel hebben de safarigangers honderden, soms duizenden kilometers  gereisd.

Nog even, als het donker is, gaat hij op jacht. Op de terugweg worden we nog een keer beloond met een ditmaal voor ons exclusief optreden door een familie luipaard op zo’n vijftig meter afstand. Pa, ma en twee welpjes in het donker zijn tussen het lage struikgewas op jacht. Hun ogen lichten op in het schijnsel van de zaklamp die de gids gebruikt om de omgeving af te speuren.

Ecotoerisme in Rajasthan

Het voedsel van de luipaard bestaat in dit gebied voornamelijk uit apen, pauwen en zwerfhonden, gemakkelijke prooien. Alle drie de dieren zijn in grote hoeveelheden aanwezig. De luipaarden komen tot in de dorpen waar talloze honden voor het oprapen liggen. Letterlijk. Puppy’s slapen midden op straat. Auto’s zwermen eromheen. Koeien, varkens en geiten hebben geen haast om plaats te maken voor het gemotoriseerde verkeer. Ondanks de alternatieve rijstijl van de gemiddelde Indiase chauffeur lijken er weinig dierlijke slachtoffers te vallen. Ook tussen luipaarden en de lokale bevolking zijn geen incidenten bekend. Het is leven en laten leven.

Sinds een paar jaar bloeit in Jawai het ecotoerisme, hoewel het gebied geen beschermde status heeft. Het is onbegrijpelijk genoeg geen officieel natuurreservaat. Wat nog opmerkelijker is, is dat het schoon is. Geen zwerfafval, dat een paar meter buiten het natuurgebied, zoals bijna overal in India, rijkelijk voorradig is.

De luipaard zal, alleen al door mond tot mond reclame, niet lang meer een geheim blijven en in dit geval is dat goed. Want het ecotoerisme zorgt voor inkomen voor de vaak arme lokale bevolking. Het geld dat toerisme verdient, helpt om de luipaard te beschermen tegen de oprukkende verstedelijking van het gebied. En hopelijk krijgt het gebied binnenkort officiële erkenning, zodat ook toekomstige generaties van dit prachtige dier in het wild kunnen blijven genieten.

Praktische informatie

• Voor India heb je een visum nodig. Kijk hier voor meer info over het visum.
• Treintickets in India zijn vaak ver van te voren uitverkocht.

Meer India