Een overbodige vrouw

Beiroet, de hoofdstad van Libanon

Beiroet, de hoofdstad van Libanon, was ooit het Parijs van het Midden-Oosten, het kloppend hart van het Arabische uitgaansleven totdat de stad het epicentrum werd van een vijftien jaar durende burgeroorlog.

Terwijl de beau monde na afloop van de strijd (1990) hun luxe leventje weer zo snel mogelijk oppakte, getuigen jaren later kapotgeschoten gebouwen nog van een – voor de buitenstaander onbegrijpelijk gevecht – waar Soennieten, Druzen, Maronieten, Sjiieten en Falangisten tegen elkaar streden (bron).¹

Syrië, een buurland van Libanon

Het contrast met buurland Syrië was groot. In de jaren negentig van de vorige eeuw was dit een grotendeels egalitair land op socialistische leest geschoeid, waar niemand echt arm was en slechts een paar mensen echt rijk.

Het was ook een land waar de verschillende veiligheidsdiensten elke inwoner in de gaten hielden. Het was er veilig, althans voor de gehoorzame burger, juist omdat het een politiestaat was.

Damascus

Vijftien jaar geleden was de hoofdstad Damascus onze thuisbasis en het naburige Beiroet was de ideale plek voor een weekendje weg.

Beiroet

Naar Beiroet gingen we om uit te gaan en te winkelen – voor al die dingen die toen niet of alleen illegaal verkrijgbaar waren in Syrië: luiers, alcohol, varkensvlees en westerse kleding. Tegelijkertijd was dit een plek waar het leger alom vertegenwoordigd was. Op de toegangswegen naar de hoofdstad stonden om de paar kilometer zwaar bewapende soldaten te controleren.

Zuid-Beiroet was de safe haven van de Hezbollah, voor ons een no-go area wegens veiligheidsoverwegingen. Het centrum van de stad was een constant in beweging zijnde, zich langzaam maar zeker uitdijende gemotoriseerde mierenhoop.

Een stad waar spanning hand in hand ging met chaos en hedonisme.

Het boek ‘Een overbodige vrouw’

Het boek een ‘overbodige vrouw’ van de schrijver Rabih Alameddin speelt zich af in het Beiroet uit mijn herinneringen. Het is een roman waarin vrijwel niets gebeurt en tegelijkertijd heel veel.

“Aalia, 72, woont haar hele leven in Beiroet, is gescheiden van haar man, ‘de lusteloze muskiet met onmachtige slurf’, en ze hertrouwt niet. Liefde voor de literatuur bepaalt haar leven. Ze vertaalt één meesterwerk per jaar. Niemand krijgt de vertalingen ooit onder ogen.

Een overbodige vrouw’ bestrijkt één dag, waarin een aantal confrontaties Aalia’s leven op de grondvesten doen schudden. Tegelijkertijd is de roman een gecomprimeerde geschiedenis van een halve eeuw Beiroet, én ruim een halve eeuw wereldliteratuur”

(Bron).