Cyprus, springplank naar het Midden-Oosten

Ayia Napa

Cyprus, een voormalige Britse Kroonkolonie

Cyprus, een eiland in de Middellandse Zee is de springplank naar het Midden-Oosten. Het ligt zeventig kilometer ten zuiden van Turkije en honderdvijf kilometer ten westen van Syrië. Vanuit Taşucu in Turkije vaart een veerboot binnen vier uur naar de haven van Girne. Voor de Covid-19 pandemie waren er ook veerdiensten naar Tripoli in Libanon en Haifa in Israël. Deze zijn (tijdelijk?) opgeheven. Nu gebruiken Britse en Amerikaanse troepen het eiland als basis voor hun marineschepen in het Midden-Oosten.

In de voormalige Britse kroonkolonie heerste tussen 1963 en 1967 een burgeroorlog waarna in 1974 Turkije het noordelijk deel van het eiland bezette. De Britse erfenis laat zich kennen in het links rijdende verkeer en ‘Engelse’ stopcontacten.

Büyük Han

Nicosia bezienswaardigheden

Nicosia, of Lefkosia zoals de Cyprioten hun hoofdstad noemen, is sinds de Turkse invasie opgedeeld over de twee landen. Zoals Berlijn vroeger verdeeld was door de muur, bewaakt de VN hier voor het niemandsland tussen de twee delen van de stad. Vanuit Nicosia, de hoofdstad van Cyprus, bereik je wandelend ‘het bezet gebied’, zoals de Europese Cyprioten Noord-Cyprus noemen, door het Ledra Palace checkpoint. Aan de Turkse grens hangt een groot uithangbord ‘Turkish Republic of Northern Cyprus FOREVER’.

De belangrijkste bezienswaardigheden van Nicosia, of Lefkosia, zoals de Cyprioten hun hoofdstad noemen, liggen aan de Turkse kant van de grens.

Arabahmet en Büyük Han

Net over de grens ligt een monumentaal pand met een galerij, gewelfde plafonds en weelderige planten op terracotta tegels. We drinken koffie en een chai, dat kost ons veertig lira, een euro veertig.

Door de nauwe straatjes van de wijk Arabahmet komen we in het centrum, waar toeristen uit de hele wereld zich in Büyük Han verzamelen, een karavanserai uit 1572 gebouwd door de Ottomanen. Vroeger logeerden hier de reizigers, stalden hun dieren en koopwaar. Nu zijn er winkeltjes en terrassen in het complex.

Selimiye Camii

In de buurt van de han staat de beroemde Selimiye Camii  (moskee). Voordat het gebouw dienst deed als moskee was het een kathedraal. Een soort omgekeerde Mezquita in het Spaanse Córdoba, waar een architectonische dwaling in de 16e eeuw heeft geleid tot een bizar, maar prachtig gebouw met in het hart van de moskee een kathedraal. Zoiets maar dan omgekeerd stel ik me voor bij Selimiye Camii.

Ik zal het nooit weten, aangezien het gebouw gesloten is voor restauratie. Langs de straten groeien olijfbomen, jasmijn, bougainville en oleander. Wat is de flora hier toch mooi. We lunchen onder een paarse bougainville naast de Selimiye moskee.

Littekens van de burgeroorlog

Daarna wandelen we het centrum uit, twee straten verder is het contrast met het toeristisch gebied groot. Het enige wat hier floreert zijn de straatkatten. Kogelgaten in gevels, oude wegrottende auto ́s en verlaten, instortende huizen als littekens van de burgeroorlog zijn het decor waartegen  jongetjes voetballen in namaak Barcelona shirts. Een vrouw bakt brood op een houtvuurtje op straat.

Ik heb het gevoel in een achterbuurt te lopen, volgens de informatieborden langs de weg zijn we nog steeds op de toeristische route. Het ommuurde schizofrene centrum heeft bij de Venetiaanse muren, op Zahra Street hippe cafés met gezellige terrasjes huizend in statige herenhuizen, waar kogelgaten nog prominent in de kalkstenen gevels kleven,  op steenworp afstand van krotten.

Ledra grenspost

Op de weg terug naar de Cypriotische kant via Girne straat zien we eerst het Valide Hanim Konagi hotel in een monumentaal pand met antieke tegels op de vloer, een houten trap en een bar. We drinken er een glaasje wijn en voelen ons even een British Lord en Lady. Verder op de straat is de historische Rustem’s boekhandel. Een plek waar Harry Potter zich thuis gevoeld zou hebben.

Achterin is een terras waar overdag een vijgenboom voor schaduw zorgt en ‘s avonds voor een bedwelmende geur. Een eenvoudige bar, wat houten stoeltjes, enkel posters van Picasso, een Gin & Tonic en het leven is voor even perfect.

Hala Sultan Moskee

zout

Troödosgebergte

We rijden door naar een pittoresk bergdorpje, Lefkara, aan de voet van het Troodosgebergte. Dit is hoe ik me Cyprus voorstelde met oude gestapelde stenen huizen. De ´vrouwen´van Lefkara maken kant en zilver. Tenminste, volgens de borden langs de weg. Ik denk dat er stiekem ergens een fabriek staat, die de kant in grote hoeveelheden uitspuwt en de vrouwen betaald worden om de toeristen te vermaken.

In het dorpje Lefkara is een mooi boutique hotel, het Agora hotel met een turquoise zwembad in de patio.

Olympus

De top van Olympus is bijna tweeduizend meter hoog in het Troodosgebergte. In de winter kun je er zelfs skiën. Nu hangt er de geur van natte naaldbomen. Een van de zwarte dennen (Pinus nigra), die er staat, is meer dan vijfhonderd jaar oud. De boom is ergens tijdens het leven van Luther en het ontstaan van de Reformatie ontkiemd. Ik ga zitten op een kleurrijke rotsenpartij voor een foto. Even voel ik me een Griekse Godin op een mythische berg.

Artemis wandelpad

Vanaf het Artemis wandelpad is het uitzicht op de omgeving fantastisch. Met de auto onderweg naar de kust mengt de roodbruine aarde zich met herfstkleuren van loofbomen.

Grote hoeveelheden afgebrokkelde rotsblokken liggen op de weg. Het is een kunst om ze te ontwijken tijdens de scherpe haarspeldbochten naar beneden. Voor de rest zijn de wegen in verbazingwekkend goede staat. Breed, met een strak wegdek, het wordt nergens gevaarlijk ondanks de ruige dalingspercentages. Berggeiten met gekrulde hoorns steken vlak voor ons de weg over. Om half vijf zijn we beneden aan de noordkant van het eiland.

Paphos

Het is bijna donker als we langs het woud van Akamas National Forest Park rijden, zonde. Het schijnt een fantastisch natuurgebied te zijn. Twee uur later zijn we in Paphos. Mijn reisgenoot stelt voor om de neolithische oudheden in het archeologische park te gaan bekijken. Hier liggen de ruines van de cultus van Aphrodite en pre-Helleense goden van de vruchtbaarheid. De mozaïeken van Nea Paphos behoren tot de mooiste van de wereld. Alleen is het stikdonker, we zien niets. Er staat een groot hek langs het park. Aan zee is een grote boulevard met terrassen en hotels.

Ayia Napa

Bij Ayia Napa zijn de zandstranden rood en het water turquoise. Met mijn voeten in het zand even een paar uur niets doen behalve het luisteren naar het ruisen van de golven. Nu, half november, hebben we het strand voor ons alleen.

In het hoogseizoen moet het vreselijk druk zijn op dit eiland gezien de hoeveelheid hotels. Maar de vluchten zijn gestopt tot volgend jaar volgens een kioskeigenaar. Terwijl het nog heerlijk weer is, rond de vijfentwintig graden. We kunnen nog net een ijsje krijgen want hij is de tent aan het sluiten tot het volgende seizoen.

Onderwater museum

In het stadje ligt een onderwater museum met beelden die je duikend of snorkelend kunt bezichtigen. We hebben geen duikbril bij ons en de duikscholen zijn ook dicht voor het seizoen. Jammer, want het lijkt me erg gaaf.

Even verderop is een ander openluchtmuseum, een beeldentuin met honderden kunstwerken uitkijkend op de Middellandse Zee staan tussen cactussen, agaven, en oleanders. Het museum is gratis te bezoeken.

Cabo Greco

Vanaf het strand rijden we door naar Cabo Greco, een nationaal park. Wandelpaden lopen langs hoge rotswanden. Het landschap verandert na elke bocht, terwijl de branding op de achtergrond tegen de rotsen slaat.  Steile kliffen, ravijnen, stukken woestijn kijken uit op het blauw van de zee. Hagedissen schieten snel het struikgewas in als we in de buurt komen.

Op de achtergrond klinkt een geluid dat het midden houdt tussen fluiten en tjilpen. Geen idee wat voor dier zo’n geluid maakt. Tegen zonsondergang komt een muggenleger tot leven. Dit zijn geen dienstplichtige muggen die tegen hun wil op pad zijn gestuurd  Dit is het Wagner onder de insecten. Wreed, fanatiek, eropuit om zo veel mogelijk schade aan te richten. Het resultaat: mijn ledematen hebben bulten ter grootte van stuivers.

Onze vakantie zit erop.

Cabo Greco

Leestip Cyprus

‘Het eiland van de verdwenen bomen’ door Elif Shafak

Cyprus, 1974. Kostas en Defne ontmoeten elkaar heimelijk in de plaatselijke taverne, onder de vijgenboom die door een holte in het dak omhoog groeit. Dat is de enige plek waar zij, een Turkse, en hij, een Griek, elkaar ongezien kunnen treffen. Dan breekt de oorlog uit. Kostas wordt naar een oom in Londen gestuurd, Defne blijft achter.

Tientallen jaren later probeert hun dochter Ada, na de dood van haar moeder, de geheimen van haar familie te ontwarren. Het enige aanknopingspunt dat Ada heeft, is een vijgenboom die in de achtertuin groeit.

Ook interessant