Sicilië, 5 redenen om nu het Italiaanse eiland te bezoeken

1. Sicilië is nog authentiek

Sicilië dat is eeuwenoude elegantie verpakt in scheurende muren, afbladderende verf en ineenstortende ruïnes. De naam van de regio roept aan de ene kant beelden op van ‘Don Corleone’-achtige types, corruptie en aangespoelde vluchtelingen op Lampedusa. Gelukkig ziet de gemiddelde toerist hier weinig van. Nee voor de bezoeker zijn er Italiaanse schoonheden, de legendarische Fiat 500 en het bijzondere licht dat ontstaat door de weerkaatsing van het blauw van de Middellandse zee. De wintersporter komt aan zijn trekken op de zwarte lavaresten van de Etna. De culinair genieter vindt hier het paradijs. En dan zijn er natuurlijk nog de vele bezienswaardigheden die de Grieken, Romeinen, Arabieren en Spanjaarden hier hebben achtergelaten om toekomstige generaties cultuurliefhebbers te plezieren.

Dit eiland is rauw, ongepolijst, maar Sicilië is vooral authentiek. Zoute chocola, een schokkende (letterlijk) natuur, duizenden jaren geschiedenis, zon en cannoli uit de hemel. En dat zijn slechts vijf redenen om nu naar Sicilië te vertrekken. Hieronder vind je er nog veel meer.

2. Een zonvakantie aan de Middellandse Zee

Het zonovergoten eiland ligt in de hak van de Italiaanse laars, omringd door  zee. De eindeloze (zwarte) zandstranden contrasteren met het ongelofelijke blauw van de Middellandse zee.

De mensen zijn net als het land waarin ze wonen, hip, cool en soms stokoud. De vrouwen gracieus, zoals alleen zuidelijke schoonheden dat kunnen, een hoedje, een zonnebril, met de splendeur van Sophia Loren. De Vespa rijdende jongens zijn vooral cool, macho en dragen uiteraard de onvermijdelijke zonnebril terwijl hun grootvaders strategisch opgestelde bankjes op het plein bevolken van waaruit ze de boel in de gaten kunnen houden.

Hun vrouwen zijn thuis, in de keuken, om zo dadelijk de smaakpapillen te kunnen strelen, want de Siciliaanse keuken alleen al is een reden om hier een paar dagen weg te dromen.  Een Siciliaan zal je zonder blikken of blozen vertellen dat de beste wijn/olijfolie/vruchten en vis ter wereld uit Sicilië komt – overigens net als mijn Noord-Italiaanse moeder die zal zweren dat de lekkerste olijfolie natuurlijk van het Gardameer komt – en toch heeft de Siciliaan, net als mijn moeder gelijk. Want een pasta bereid met lokale producten, smaakt nergens zo lekker als al fresco onder de sterrenhemel, uiteraard weggespoeld met een lokaal geproduceerd glas wijn.

3. Het eten in Sicilië

En dat het Mediterrane dieet zo ontzettend gezond is, dat neem je op de koop toe. De Italianen hebben dan ook, ondanks de moordende maffiaconnectie, de langste levensverwachting van Europa (bron).

Het eten is hier niet alleen gezond, het is bereid met verse ingrediënten uit de buurt. Het  voedsel wordt duurzaam en biologisch verbouwd. Niet omdat het zo hip is, maar gewoon omdat dit de manier is zoals al sinds mensenheugenis gekookt wordt en dat proef je.

De devotie tot de lokale gastronomie is waarschijnlijk nog groter dan die andere religieuze pilaar, het katholieke geloof.

4. Religie in Sicilië

Bijna alle Sicilianen zijn Rooms-katholiek. Vooral de heiligen Maria, Agatha, Antonio, Lucia en Rosalia zijn populair bij de gelovigen. Elke stad heeft een patroonheilige, wiens naamdag uitgebreid gevierd wordt met processies, straatfestivals en uiteraard lekkere hapjes, zoals bijvoorbeeld de marsepein borsten van Agatha. De vele kerken, heiligenbeelden en kloosters zijn bezienswaardigheden op zich, ook voor de niet-religieuze toerist.

Mocht je je willen verdiepen in de afgesneden borsten van Agatha, het boek van Giuseppina Torregrossa is gebaseerd op de legende van Agatha. Vooral voor vrouwelijke lezers een aanrader.

Het verhaal van de minne

Elk jaar op 5 februari wil oma Agata haar kleindochter Agatina bij zich hebben, om haar te leren hoe ze de gebakjes moet bereiden ter ere van de heilige naar wie ze beiden zijn vernoemd.

Terwijl ze de lekkernijen in de vorm van vrouwenborsten, de minne, aan het kneden zijn, vertelt oma over de vrouwen in hun familie.

Behalve het recept van de gebakjes laat oma Agata vele opmerkingen, volkswijsheden en raadgevingen aan haar kleindochter na; ingrediënten die onmisbaar zijn om een vrouw van haar te maken.

______________

Kortom, wat voor vakantieganger je ook bent, Sicilië is altijd een goed idee of je nu voor het eten, de toeristische attracties, de religieuze manifestaties of het strand gaat. Alleen hou er rekening mee dat het ene seizoen meer geschikt is dan het andere voor verschillende activiteiten.

Catania

De een na grootste stad van Sicilië is het economisch hart van het eiland. Het heeft een mooi oud centrum. Sint Agatha is de beschermheilige van Catania. Jaarlijks is er een festival van 2 tot en met 5 februari ter ere van de heilige, waar meer dan 200.000 mensen op af komen. De Catania pass is een combinatiekaart voor transport en entree voor musea en bezienswaardigheden.

Vulkanisch eiland, Etna

In de buurt van Catania ligt de Etna, een nog steeds actieve vulkaan. Ongeveer 500.000 jaar geleden maakte vulkanische activiteit een begin met het vormen van de regio. Nog steeds is de Etna, met 3.329 meter, de grootste en meest actieve vulkaan van Europa. De vulkaan teistert het eiland regelmatig met uitbarstingen. De bergwand is gepokt met honderden kraters. 

Een wintersportresort

Vulkanische uitstoot creëert een vruchtbare bodem voor landbouw. Mineralen in de lava zorgen dat gewassen extra snel groeien en een bijzondere smaak hebben. De berg is met zijn hoogte ideaal om in de winter te gaan skiën. Dat er af en toe een piste verdwijnt door een uitbarsting, ach, dat neem je voor lief zoals de filmploeg van BBC laatst onverwacht merkte. De lava creëert een bijzonder landschap. Grillig gevormde ravijnen, zoals de Gole Alcantara, de zwarte lava stranden van Aci Castello en Aci Trezza en vreemde eilandjes voor de kust.

Noto

Het absolute barokke hoogtepunt van Sicilië is Noto, een stadje van nog geen vijfentwintig duizend inwoners dat vooral uit kerken lijkt te bestaan. In de plaats, ter grootte van het Nederlandse Cuijk, liggen maar liefst vijfendertig (!) kerken, een klooster, religieuze bibliotheek en drie paleizen, waarvan het Palazzo Ducezio tegenwoordig dient als gemeentehuis. Het centrum is Piazza Municipio waar de kathedraal en het gemeentehuis staan. Noto staat op de Unesco lijst van werelderfgoed.

Trattoria Ducezio

Bij trattoria Ducezio, een klein restaurantje verborgen in een achteraf steegje (Via Ducezio n. 51, Noto) heb ik een van mijn beste maaltijden in Italië gegeten. Het gebouw ziet er niet uit. Van buiten al helemaal niet, maar het eten, pasta, zeevruchten, groentes, eigenlijk al het geserveerde voedsel, is bovenaards lekker.

Ragusa

Een ander lid van de UNESCO familie in de Noto vallei is Ragusa, een stadje dat zich angstvallig vasthoudt aan een kalkstenen wand op 500 meter hoogte. De fundamenten van de plaats zijn meer dan tweeduizend jaar voor Christus gelegd. Toch is tegenwoordig het ‘nieuwe’ Barokke gedeelte van de stad, de toeristische trekpleister. Een aardbeving in 1693 verwoestte de oude stad. Ragusa Ibla is het ‘moderne’ stadsdeel.

Voor een verblijf in stijl boek (vanaf 2016) het luxueuze B&B Palazzo Arezzo.

Modica

De kerst op de Siciliaanse taart  is Modica, de chocola hoofdstad van het eiland. De Spanjaarden brachten cacao en de bereidingswijze met zich mee uit Zuid-Amerika. De chocoladeproductie van Modica is geïnspireerd door het Azteekse originele recept voor Xocoatl. Het eindproduct is korrelig en komt in typische smaken, met kaneel, vanille, zout en gepeperd.

Ik vind het allemaal lekker.

Oh ja, als je echt heel graag nog wat kerken wilt zien, dan staan de kathedraal van San Giorgio, de San Pietro kerk en de Carmine kerk tot je beschikking. Wat mij betreft is Modica het chocoladetoetje van een twaalf gangen maaltijd die Sicilië heet en die kerken, die bewaren we voor over 25 jaar.

Osteria dei sapori perduti

Het ‘restaurant van de verloren smaken‘ op Corso Umberto I, nr. 228 is de plek om te genieten van lokale gastronomische tradities. Wederom, niet bepaald een hippe tent, het eten staat hier centraal. De osteria serveert lokale specialiteiten zoals: aracine (gefrituurde rijstballen), focacce (platbrood), allerlei soorten pasta’s, vegetarische gerechten en verschillende vleesgerechten.

Meer informatie vind je op de Engelstalige website van Modica.

Overige bezienswaardigheden

Deze keer heb ik dus slechts een klein deel gezien van wat het eiland te bieden heeft. Toch wil ik ook de andere, niet te missen, bezienswaardigheden noemen.

• Het Grieks-Romeins theater in Taormina. In dit theater wordt in juni het jaarlijks filmfestival gehouden.
• Catacombes van de Cappuccini in Palermo. Hier liggen duizenden menselijke resten tentoongesteld. Het klinkt griezelig, maar dat is het niet.
• Cefalù, een schilderachtig kustplaatsje.
• De vallei van de tempels, zeven monumentale Griekse tempels in Agrigento
• De acropolis en neocropolis van Selinunte.
• De kloof, Gole Dell’Alcantara (foto).
• Erice, een middeleeuwse stad op 750 meter hoogte.
• Woon een ‘live’ uitbarsting bij op de Stromboli, een vulkanisch eiland voor de kust van Sicilië.

Gole Dell’Alcantara, Sicilie , 25 jaar geleden

Praktische informatie

Reis je op eigen houtje dan is er niets aan de hand. Mocht je in ‘georganiseerd’ verband gaan, dan zijn geduld en gevoel voor humor handig om in je (geestelijke) bagage mee te nemen.

Vluchten

Het belangrijkste vliegveld is in Palermo (Ryanair, Vueling, Easyjet, Air France, Vueling en Airberlin). Vanaf Catania zijn er verschillende internationale bestemmingen.

Kijk op Skyscanner voor de verschillende vluchtmogelijkheden.

Veerboten naar Sicilië

In Italië kun je vanuit Civitavecchia, Genua, Livorno, Napels en Salerno naar Palermo met de veerboot. Of je neemt de boot naar Tunis in Tunesië.

Regionaal Transport

Transport, het is goed mogelijk om met openbaar vervoer te reizen: dat betekent door een combinatie van bus, trein en veerboten kun je grote delen van de regio te zien. Gemakkelijker is het om een auto te huren, mits je de Italiaanse rijstijl aankunt. Hou in de herfst rekening met vertragingen door stormachtig weer als je naar de Eolische Eilanden van Sicilië wilt met de veerboot.

Reisgids

De Lonely Planet reisgids van Sicilië kun je bestellen bij bol.om via deze link.

Weer

• De zomers zijn heet, als je van het betere bakwerk op het strand houdt, of liever met een bootje rond de kust vaart, dan is dit voor jou het ideale seizoen.
• Het weer in de lente en herfst is milder, minder warm en dus meer geschikt als je voornamelijk bezienswaardigheden wilt bekijken.
• Wil je gaan skiën (ja, dat kan op de Etna) dan is uiteraard de winter de beste tijd.

Zonvakantie of culturele trip

• Je kunt in Sicilië bijna overal met de trein en/of bus komen. Je zou het misschien niet verwachten, maar de treinen rijden meestal stipt op tijd.
• Ga je liever met eigen vervoer, dan kun je overwegen om te vliegen en ter plekke een auto te huren.
• Zorg altijd, ook in de winter, dat je huid voldoende beschermd is, dus draag een hoedje en zonnecrème, want de zon schijnt extra hard in het zuiden.
• Alternatieve zonvakantie bestemmingen in de winter zijn de Canarische eilanden, Gambia, Kaapverdië, Curaçao, Malta, Dubai, en Tunesië.

Eilandtochten

Wil je gaan island hoppen?

De vulkanische Eolische (of Liparische) eilanden staan in hun geheel op de Unesco Werelderfgoedlijst. Deze eilandjes: Lipari, Salina, Stromboli, Vulcano, Filicudi, Alicudi en Panarea horen bij Sicilië, waarvan het vulkaaneiland Stromboli waarschijnlijk het bekendste is en Vulcano en Lipari het meest toeristische zijn. Zowel Lipari als Vulcano zijn vanuit Milazzo met een veerboot gemakkelijk bereikbaar. Het kost een uur om naar deze eilanden te varen. Om naar Stromboli te varen, kost ongeveer vier uur. Daar kun je live vulkaanuitbarstingen meemaken.

Let wel in de herfst kan de wind zo hard zijn dat de veerboot enkele dagen niet kan varen. Hou hier rekening mee in je planning.

Wil je je vakantie uitbreiden met onvergetelijke stranden, vanaf Sicilië kun je naar Malta met de veerboot.

Siciliaanse keuken

Tenslotte noem ik nog een paar typische gerechten uit de Siciliaanse keuken, gewoon om de smaakpapillen op gang te krijgen:

• Cannoli, een soort pannenkoekje gevuld met ricotta;
• Frutta martorana, marsepein snoepjes vaak in de vorm van vruchten;
• Arancini zijn gefrituurde gevulde rijstballetjes.
• En natuurlijk de duizend-en-een verschillende met de handgemaakte pasta’s.

Buon appetito!

_______________________________________

• Met dank aan de Siciliaanse Kamers van Koophandel (uit Catania, Siracusa, Ragusa, Enna en Caltanisetta) en TBDI voor de uitnodiging.
• Geplaatst op: 21 oktober 2015 en bijgewerkt op 20 maart 2017 en 7 oktober 2019

Meer Italië